قطب،اوتاد ابدال،نجباء و صلحاء چه کساني هستند؟+نسيم معرفت

ساخت وبلاگ

آخرین مطالب

امکانات وب

قطب،اوتاد ابدال،نجباء و صلحاء چه کساني هستند؟+نسيم معرفت




***نسيم معرفت***





قطب، اوتاد، ابدال، نجباء و صلحاء چه کساني هستند؟



پرسش


سلام عليکم. لطفاً دربار? اوتاد، ابدال، نجباء و صلحاء اطلاعاتي بدهيد و بفرماييد، امام زمان (عج) در کدام يک قرار مي‌گيرند؟





پاسخ اجمالي




عناوين نامبرده شده(قطب، اوتاد، ابدال، نجباء و صلحاء) از اصطلاحاتي است که در برخي کتاب‌هاي عرفاني آمده است و اشاره به مقاماتي دارد که اهل عرفان در مورد اهل سير و سلوک و عرفان عملي بر مي‌شمارند.
اصرار و تأکيد بر روي اين اصطلاحات هر چند در کتاب‌هاي عرفاني وجود دارد؛[1] اما به نظر مي‌رسد – صرف نظر از برخي جزئيات – بتوان ريشه‌هاي آن را در برخي متون ديني و روائي يافت که به برخي از آنها اشاره مي‌کنيم:
1. از امام علي(ع) نقل شده است: «ابدال از شام و نجباء از کوفه هستند».[2]
2. همچنين از آن‌حضرت نقل شده است: «ابدال در شام، نجباء در مصر، و عصائب در عراق هستند».[3]
3. امام علي(ع) در خطبه معروف به شقشقيه، خود را «قطب» سنگ آسياب حکومت خوانده‌اند.[4]
4. در دعاي ام داوود که ظاهرا از امام صادق(ع) نقل شده، آمده است: «خدايا بر اوتاد و وابدال درود بفرست».[5]
 چند نکته:
الف. در برخي متون عرفاني و سخنان اهل معرفت اين عناوين به صورت مترادف به کار رفته است؛ يعني مثلاً گاهي که اوتاد گفته شده، مقصود ابدال بوده و يا برعکس.[6]
ب. از آن‌جا که اين عناوين اعتباري و بر اساس ذوق و سليقه ابداع شدند؛ از اين‌رو توافق و اجماعي بر تفسير و توضيح آن وجود ندارد.[7]
ج. توضيح اجمالي اين عناوين.
همان‌گونه که اشاره کرديم در مورد توضيح و تفسير اين عناوين، مقداري اختلاف مشاهده مي‌شود، ولي ما اکتفاء مي‌کنيم به آنچه که از شيخ کفعمي در ذيل دعاي ام داوود نقل شده است:[8] گفته شده است که زمين از قطب، چهار اوتاد، چهل ابدال، هفتاد نبي و سيصد و شصت صالح خالي نيست. پس قطب[يکي است و آن در اين عصر] مهدي(عج) است. «اوتاد» ممکن است بيشتر از چهار تا باشند؛ اما کمتر از چهار تا نيستند؛ زيرا دنيا شبيه خيمه است و مهدي(عج) مانند عمود و ستون آن است، و اين چهار اوتاد طناب‌هاي آن هستند. «ابدال» بيشتر از چهل تا هستند. «انبياء» از هفتاد تا بيشترند. «صالحان» نيز  از سيصد و شصت بيشترند. ظاهر اين است که خضر و الياس از اوتاد و از ملازمان دائره‌ي قطب هستند.
اما ويژگي «اوتاد» اين است که آنها کساني هستند که در يک چشم برهم زدن نيز از ياد خدا غافل نيستند؛ در دنيا فقط به دنبال چيزي هستند که آنها را به آخرت برساند؛ لغزش‌هاي بد و شر از آنها سر نمي‌زند؛ البته عصمت از سهو و نسيان هر چند در قطب شرط است، اما در اوتاد شرط نيست، ولي عصمت از کار زشت در آنها شرط است.
«ابدال» از نظر مراقبت پايين‌تر از اوتاد هستند؛ ويژگي آنان اين است که هر گاه غفلتي از آنان سر زند با تذکر آن‌را جبران مي‌کنند و عمداً گناه نمي‌کنند. «نجباء» پايين‌تر از ابدال هستند. «صالحان» عبارتند از کساني که اهل تقوا هستند و به عدالت پايدارند و گاهي گناه از آنها صادر مي‌شود، ولي با استغفار و پشيماني جبران مي‌کنند. مي‌گويند اگر يکي از چهار اوتاد کم شود، يکي از چهل [ابدال] جايگزين او مي‌شود؛ اگر يکي از چهل [ابدال] کم شود، يکي از هفتاد [نبي] جانشين او مي‌شود؛ اگر يکي از هفتاد [نبي] کم شود، يکي از سيصد و شصت [صالح] جايگزين مي‌شود؛ و همين‌طور اگر يکي از سيصد و شصت [صالح] کم شود، يکي از بقيه مردم جاي او را مي‌گيرد. 

[9]
د. بر اساس اين تقسيم‌بندي رتبه و مقام امام زمان(عج) مقام «قطب» است که در هر عصري فقط يک قطب وجود دارد و همه بايد حول محور او باشند.


 


[1]. ر. ک: التسترى، سهل بن عبد الله، تفسير التسترى، ص77، بيروت، دار الکتب العلمية، چاپ اول، 1423ق؛ الحکيم الترمذى، ختم الاولياء، ص 144، بيروت، مهد الآداب الشرقية، چاپ دوم، 1422ق؛ البکرى، ابوالقاسم عبد الرحمن، الانوار فى علم الاسرار و مقامات الابرار، ص 101، بيروت، دار الکتب العلمية، چاپ اول، 1421ق.

[2]. «الْأَبْدَالُ مِنْ أَهْلِ الشَّامِ وَ النُّجَبَاءُ مِنْ أَهْلِ الْکُوفَةِ يَجْمَعُهُمُ اللَّهُ لِشَرِّ يَوْمٍ لِعَدُوِّنَا». مفيد، محمد بن محمد، الأمالي، ص 31، قم، کنگره شيخ مفيد، چاپ اول، 1413ق.

[3]. «الأبدال‏ بالشام‏ و النجباء بمصر و العصائب بالعراق يجتمعون فيکون بينهم»‏. عاملى نباطى، على من محمد، الصراط المستقيم إلى مستحقي التقديم، ج 2، ص 244، نجف، المکتبة الحيدرية، چاپ اول، 1384ق؛ ابن اثير جزري، مبارک بن محمد، النهاية في غريب الحديث و الأثر، ج 3، ص 243، قم، اسماعيليان، چاپ چهارم، 1367ش.

[4]. شريف الرضى، محمد بن حسين، نهج البلاغة، محقق، صبحي صالح، ص 47، قم، هجرت، چاپ اول، 1414ق.

[5]. طوسى، محمد بن الحسن، مصباح المتهجّد و سلاح المتعبّد، ج ‏2، 809، بيروت، مؤسسة فقه الشيعة، چاپ اول، 1411ق. «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى الْأَوْصِيَاءِ وَ السُّعَدَاءِ وَ الشُّهَدَاءِ وَ أَئِمَّةِ الْهُدَى اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى‏ الْأَبْدَالِ‏ وَ الْأَوْتَادِ وَ السُّيَّاحِ وَ الْعُبَّادِ وَ الْمُخْلَصِينَ وَ الزُّهَّادِ وَ أَهْلِ الْجِدِّ وَ الِاجْتِهَادِ».

[6]. فرغانى، سعيد الدين، منتهى المدارک فى شرح تائية ابن فارض، ج 2، ص 175، بيروت، دار الکتب العلمية، چاپ اول، 1428ق.

[7]. «و المجمع عليه، من اهل الطريق، أنهم (الاولياء) على ست طبقات امهات: اقطاب، و أئمة، و اوتاد، و ابدال، و نقباء، و نجباء». ر. ک: ختم الاولياء، ص144.

[8]. هر چند شيخ کفعمي اشاره‌اي به روايت بودن آن نمي‌کند، بلکه تعبيرات آن تناسب با روايت ندارد، ولي در برخي کتاب‌هاي عرفاني بخشي از آن‌را به عنوان روايت ذکر مي‌کنند؛ ر. ک: مستملى بخارى، اسماعيل، شرح التعرف لمذهب التصوف، ج ‏1، ص 10، تهران، اساطير، چاپ اول، 1363ش.

[9]. مجلسى، محمد باقر، بحار الأنوار، ج ‏53، ص 301، بيروت، دار إحياء التراث العربي، چاپ دوم، 1403ق.


*قطب، اوتاد، ابدال، نجباء و صلحاء چه کساني هستند؟ +اسلام کوئيست+ گنجينه پاسخ ها


*ابدال و اوتاد کيانند ؟ ابدال چه کساني هستند؟+اداره مشاوره و پاسخ نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري


*ابدال، چه کساني هستند؟ - تبيان


*ابدال يا پيشکاران امام زمان(عج)


*چه افرادي جزو ياران نزديک و موانسان ايشان در حال حاضر هستند !


*ابدال و اوتاد و اطرافيان امام زمان چه افرادي هستند؟ - علامه حسن زاده ..


*ابدال، چه کساني هستند؟ | پايگاه اينترنتي کاروان صادقيه


*ابدال - ويکي شيعه


*ابدال - ويکي فقه


 


** وبلاگ روستاي سادات محله  (بوجايه - لاهيجان)


** وبلاگ روستاي سادات محله  (بوجايه - لاهيجان)





(انواع آيت الله؟!)نوشته ر...
ما را در سایت (انواع آيت الله؟!)نوشته ر دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : 2nasimemarefata بازدید : 142 تاريخ : پنجشنبه 31 فروردين 1396 ساعت: 0:45

آرشیو مطالب

پيوندهای روزانه

لینک دوستان

خبرنامه